تأثیر محلول پاشی کود روی به فرم معمول و نانو ذرات بر واکنش ارقام گلرنگ به تنش خشکی

این تحقیق در دو آزمایش جداگانه در فضای باز دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. در آزمایش اول واکنش 30 ژنوتیپ گلرنگ به محلول پاشی اکسیدروی به فرم معمول و نانو ذرات مورد ارزیابی قرار گرفت. در آزمایش دوم تاثیر محلول پاشی اکسیدروی به فرم معمول و نانو ذرات بر واکنش 4 ژنوتیپ گلرنگ (اریتره ای، افغانستانی، مصری، اتریشی1)، که در آزمایش اول نسبت به کاربرد اکسیدروی به فرم نانو ذرات واکنش های قابل ملاحظه و متفاوتی نشان دادند، به دو رژیم آبیاری شامل آبیاری پس از تخلیه 50 و 75 درصد تخلیه آب قابل استفاده مورد بررسی قرار گرفت. در آزمایش اول در اثر محلول پاشی اکسیدروی به هر دو فرم معمول و نانو ذرات محتوای کلروفیل، سطح برگ، وزن خشک اندام هوائی، تعداد طبق در بوته ، تعداد دانه در طبق، وزن هزار دانه و عملکرد دانه در غالب ژنوتیپ ها مورد بررسی بطور معنی داری افزایش یافت و میزان این افزایش در ژنوتیپ های مختلف متفاوت بود. اثر متقابل تیمار محلول پاشی و ژنوتیپ بر وزن خشک اندام هوایی معنی دار بود. میزان افزایش وزن خشک اندام هوایی در اثر محلول پاشی اکسیدروی از 3 تا 48 درصد متغیر بود. در اثر کاربرد اکسیدروی به فرم نانو ذرات نسبت به فرم معمول آن وزن خشک اندام هوایی در برخی ژنوتیپ ها افزایش و در برخی دیگر کاهش نشان داد. نتایج آزمایش دوم نشان داد که در رژیم آبیاری بر اساس 75 نسبت به آبیاری بر اساس 50 درصد تخلیه رطوبت قابل استفاده در خاک محتوای کلروفیل و کاروتنوئید، سطح برگ، ارتفاع بوته، غلظت روی و وزن خشک اندام هوایی کاهش و نسبت کلروفیل a/b و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی افزایش یافت. میزان کاهش وزن خشک اندام هوایی در ژنوتیپ های مختلف از 16 تا 38 درصد متغیر بود. در اثر محلول پاشی گیاهان با اکسیدروی در آزمایش دوم محتوای کلروفیل و کاروتنوئید و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز و پراکسیداز افزایش یافت. بطور کلی تأثیر مثبت کاربرد اکسیدروی به فرم نانو ذرات نسبت به فرم معمول آن بر این صفات بارزتر بود. وزن خشک اندام هوایی با کاربرد اکسیدروی به فرم نانو ذرات نسبت به فرم معمول آن در ژنوتیپ های افغانستانی و اریتره ای به ترتیب 18 و 22 درصد افزایش و در مقابل در ژنوتیپ های مصری و اتریشی1 به ترتیب 25 و 12 درصد کاهش نشان داد. نتایج این تحقیق نشان داد که بین ارقام گلرنگ از نظر واکنش به رژیم آبیاری تفاوت وجود دارد و میزان تأثیر محلول پاشی اکسیدروی به فرم نانو ذرات در مقایسه با فرم معمول آن بر تولید ماده خشک و صفات مرتبط با آن در این گیاه به نوع ژنوتیپ مورد مطالعه بستگی دارد. کلمات کلیدی: ژنوتیپ های گلرنگ، رژیم آبیاری، محلول پاشی، اکسیدروی، نانو ذرات، آنزیم های آنتی اکسیدانی